Ду сол пас аз пандемия, созмонҳои хурду калон бо мушкилоти ҷиддӣ рӯ ба рӯ мешаванд: манбаъҳои ноустувори даромад, тағйир додани рафтори хонандагон ва ҳамлаҳои ошкорои мақомотҳо ба онҳо. Вақте, ки пандемия тӯл мекашад, оқибатҳои барномаҳои кӯмаки изтирорӣ ва кӯшишҳои дарозмуддат барои эҷоди устуворӣ, новобаста аз он, ки муваффақ ё не, ба соҳаи журналистика дар саросари ҷаҳон таъсири бевоситаи худро мерасонанд.
Дар ҳисоботи нав “Наҷоти рӯзноманигорӣ 2” : Стратегияҳои глобалӣ ва назаре ба журналистикаи таҳқиқотӣ”, ки аз ҷониби Конрад Аденауэр-Стифтунги олмонӣ нашр шудааст, дида мебароем, ки кадом мудохилаҳо пешрафт кардааст, чӣ бояд кард ва кадом монеаҳо боқӣ мондаанд. Ҳисобот ба як таҳқиқоти соли 2021 асос ёфтааст, ки тадбирҳои зиёди дастгирии журналистикаро, ки дар оғози пандемия ҷорӣ шудаанд, ба мисли хайрхоҳӣ, моделҳои нави тиҷорат, андозҳо дар платформаҳои технологӣ ва субсидияҳои давлатӣ таҳлил кардааст.
Дар ин ҷо баъзе аз бозёфтҳо ва эродҳои пешвоёни соҳа, ки ҳангоми навиштани гузориш мусоҳиба кардаанд, оварда шудаанд.
Талаб кардани платформаҳои технологӣ барои пардохт кардани расонаҳои хабарӣ: преседенти ҳуқуқӣ дар Австралия
Моҳи феврали соли 2021 Австралия Кодекси ВАО-ро қабул кард, ки аз ширкатҳои технологӣ, бахусус Meta, ки соҳиби Facebook ва Google аст, талаб мекунад, ки ба расонаҳо барои мундариҷаи дар платформаҳои иҷтимоии онҳо нашршударо пардохт кунанд. Ба гуфтаи Род Симс, раиси Комиссияи рақобат ва истеъмолкунандагони Австралия, гарчанде ки созишномаи расмӣ маҳфӣ нигоҳ дошта мешуд, созмонҳои расонаҳои Австралия ҳадди ақалл 200 миллион доллари австралӣ гирифтанд.
Ричард Деннис, сармуҳосиби маркази таҳлилии Пажӯҳишгоҳи Австралия, бар ин назар аст, ки Кодекс сарфи назар аз он ки ду бузургҷуссаи технологӣ дар аввал таҳдид мекарданд, ки корбарони кишварро аз хидматрасонии худ қатъ мекунанд, онҳо ҳоло ҳам дар Австралия фаъолият мебаранд. “Гугл ва Фейсбук” Австралияро тарк накарданд.Пулҳои зиёде аз як даст ба дасти дигардода шуд, лекин барои рӯзноманигорон ҷойҳои нави корӣ таъсис дода шудандубо ин таҳдидҳозамин ва осмон як нашуд.
Аммо, чунон ки Денис қайд кард, на ҳама созмонҳои хабарӣ аз ҷорӣ кардани Кодекс ба таври баробар манфиат гирифтанд. “Кодекс баробарии умумиро пешбинӣ намекунад. Google ва Facebook маҷбур шуданд, ки музокира кунанд, зеро нашрияҳои калон назар ба нашрияҳои хурд фоидаи зиёдеро ба даст меоранд.”
Ин тақсимоти нобаробари пул вазъияти тезу тунди давомдорро байни нашрияҳои калон ва хурдтар ба амал овардааст. Дар ҳоле ки маблағгузории журналистика дар солҳои охир беҳтар шудааст, ширкатҳои бузургтар ва анъанавӣ аксар вақт аз барномаҳо ё сиёсати нав манфиат мегиранд. Мушкилоти асосӣ дар таҳияи сиёсати муассири давлатӣ қонеъ кардани ниёзҳои мухталиф ва баъзан рақобатпазирии ҳам нашрияҳои бузург ва ҳам расонаҳои хурди маҳаллӣ боқӣ мемонад.
Шарҳи худро гузоред